Özbekistan uçak bileti ile Orta Asya’nın bilim merkezine, Emir Timur’un topraklarına, Ömer Hayyam’ın yaşadığı ülkeye uçun! Tıpkı Türkmenistan ve diğer bağımsız Türk devletleri gibi uluslararası kültür grubu TÜRKSOY’a üye olan bu ülke, Orta Asya’da bulunan bir tarih ve kültür yumağı. Bu yazımızda mutlaka görmeniz gereken Özbekistan hakkında bilgi bulacak, ülkede gezmeniz gereken yerlerin bir listesine ulaşacaksınız. İpek Yolu üstündeki en önemli noktalardan biri olma özelliğini taşıyan bu ülkeye gitmek için bir Özbekistan uçak bileti almanız yeter. Ayrıca Orta Asya’daki keşfinizi genişletmek için bir Türkmenistan uçak bileti alarak gezebileceğiniz 11 turistik yeri görebilirsiniz.
Bağımsızlığını 1991 yılında Sovyetler Birliği’nden ayrılarak kazanan ülke, Sovyetlerden kalan dev caddeleriyle Taşkent’e, Harzemşahların başkenti Khiva’ya, Ömer Hayyam’ın yaşadığı Buhara’ya, Emir Timur’un doğduğu Şehr’i Sebz’e ve İpek Yolu’nun önemli bir kavşağı olan Semerkant’a ev sahipliği yapıyor. Özbekistan tarihi kısa zamanda keşfedilemeyecek kadar zengin. Üstelik ülkenin barındırdığı kültürden etkilenmemek mümkün değil.
İçindekiler
- 1 Özbekistan Hakkında Bilgi
- 2 Özbekistan Tarihi
- 3 Özbekistan’a Nasıl Gidilir?
- 4 Özbekistan’a Ne Zaman Gidilir?
- 5 Özbekistan Gezilecek Yerler
- 5.1 Taşkent
- 5.2 Khoja Akhar Vali Cuma Camii
- 5.3 Emir Timur Müzesi
- 5.4 Kukeldaş Medresesi
- 5.5 Barak Han Medresesi
- 5.6 Abdül Kasım Medresesi
- 5.7 Ali Şir Nevai Edebiyat Müzesi
- 5.8 Khiva
- 5.9 Buhara
- 5.10 İsmail Samani Türbesi
- 5.11 Hz. Eyüp Çeşmesi
- 5.12 Ark Kalesi
- 5.13 Semerkant
- 5.14 Registan Meydanı ve Medreseler
- 5.15 Gur Emir Medresesi
- 5.16 Uluğ Bey Rasathanesi
- 5.17 Shakhi Zinda Mezarlık Kompleksi
- 6 Özbekistan Uçak Bileti ile Tarih Dolu Bir Geziye Çıkın
Özbekistan Hakkında Bilgi
Özbekistan hakkında bilgi ararken ülkenin başkentinin Taşkent olduğu ve bu şehrin aynı zamanda Orta Asya’daki başkentlerin en büyüğü olduğu gözünüze çarpmıştır. Ülkede som para birimi kullanılıyor ve resmi dil olarak Özbekçe konuşuluyor. Ayrıca ülkede Rusya ve Karakalpakça da konuşuluyor. Yüzde 96’sını Müslümanların oluşturduğu nüfusun sadece yüzde 2’si Hıristiyan. Kalan yüzde ikilik kısım başka dinlere mensup.
Ülkede 12 kentin yanı sıra; bir bağımsız şehir ve bir de Karakalpakistan Cumhuriyeti adlı özerk bir cumhuriyet bulunuyor. Özbekistan’ın komşularıysa Afganistan, Kırgızistan, Türkmenistan ve Tacikistan. Ülkenin denize kıyısı yok.
Özbekistan gezilecek yerler listesinde bulunan eserler konusunda üzücü olan tek unsur, bu eserlerin çoğunun Moğollar zamanında ve ayrıca Sovyetler zamanında yok edilmiş olması. Ancak eserlerin bir kısmının çöl kumuyla kaplanarak bu yağmadan kurtulmuş. Özbekistan tarihi ve kültürüne çok önem verdiği için, eserlerini, bağımsız kaldığı 1991’den itibaren restore ederek korumuş ve sizin bunları görmek için yapmanız gereken tek şey bir Özbekistan uçak bileti almak.
Özbekistan hakkında bilgi verirken ülkedeki önemli nehirlerden söz etmemek olmaz. Ülkede Seyhun (Sirderya) ve (Ceyhun) Amuderya nehirleri ile önemli bir göl olan Aral Gölü bulunuyor. Aral Gölü ülkedeki en büyük göl ve dünyadaki en büyük göller arasında 4.sırada bulunuyor. Ayrıca Özbekistan altın madenlerinin yanı sıra pamuk ve altın üretimi ile ünlü ki; dünyadaki altın üreticileri arasında 4., pamuk üreticileri arasında 5.sırada yer alıyor.
Özbekistan Tarihi
Özbekistan tarihi, bu ülkeye seyahat etmeden önce bilgi edinmeniz gereken en önemli konulardan biri olarak öne çıkıyor. Zira Özbekistan gezilecek yerler listesinde yer alan noktaların hemen hemen hepsi tarihi açıdan önemli nitelikler taşıyor. Bu yüzden yazımızın bu kısmında size Özbekistan tarihi konusunda kısaca bilgi vereceğiz.
Özbekistan’ın tarihi 1227 yılında Altun Orda Hanlığının kurulmasıyla başlamış. Hanlığın başına 1313’te Özbek Han geçmiş ve topraklarını genişletmeye çalışmış. Özbek Hanlığı Buhara’nın İranlılar tarafından ele geçirilmesi ve 1748’de Buhara Hanının öldürülmesinden sonra sona ermiş. Daha sonra Buhara’nın başına 1753’te Muhammed Rahim geçmiş ve kurulan Mangıt hanedanlığı 1920 yılına dek yaşamış.
Ruslar 1885’ten sonra Türkistan’a doğru saldırılara başlamış ve 1863’te Taşkent, 1885’te Buhara alınmış. Bundan 13 yıl sonra halkın başlattığı Fergana Ayaklanması büyük önem taşısa da, 1920’den sonra Buhara Sovyetler tarafından yok edilmiş. TBMM üyesi İsmail Suphi Soysallıoğlu, 1921 yılının Temmuz ayında Mustafa Kemal’in isteğiyle Buhara’ya gelmiş ve Türkistan Milli Birliği’ni kurmuş. 1924’te ise bugünkü toprakların üstüne Özbekistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti çıkmış ortaya. Özbekistan 1991’e dek Sovyetler Birliği’ne bağlı yaşamış. Ancak bu yıllar içinde eserlerini yenilemeye ve ayağa kalkmaya çalışmış. Bağımsızlıkla tanıştıktan sonra hem turizmini geliştirmiş hem de üretimini artırmış.
Özbekistan’a Nasıl Gidilir?
Bir Özbekistan uçak bileti alarak bu harika ülkeye 4,5 saatlik uçuşla gidebilirsiniz. Aktarmalı ve aktarmasız Özbekistan – Taşkent uçuşlarını Aerobilet üzerinden sorgulayabilir, ucuz uçuşlar bulabilirsiniz. Bordo pasaport sahibiyseniz, uçak biletinizi aldıktan sonra Özbekistan vizesi almanız şart.
Özbekistan’a Ne Zaman Gidilir?
Özbekistan uçak bileti alırken seyahat tarihinizi doğru belirlediğinizden emin olmalısınız. Özellikle kış aylarında çok soğuk olan ülkede sıcaklıklar yaz aylarında çok yükseliyor. Bu yüzden nisan, mayıs, eylül ve ekim ayları Özbekistan uçak bileti almak için uygun aylardır.
Seyahat döneminizi ünlü Özbekistan festivallerine denk getirmek isterseniz, bu tarihleri göz önünde bulundurmalısınız. Bu festivalleri sizin için sıraladık:
Uluslararası İpek ve Baharat Kültür Festivali
İpek Yolu’nun üstünde yer alan en önemli noktalardan biri olan Özbekistan için bu festival çok büyük önem taşıyor. Her yıl Buhara şehrinde mayıs ayında düzenlenen ve ipeğin yanı sıra çok sayıda baharatın sergilendiği festivale dünyanın çeşitli yerlerinden çok sayıda turist geliyor. Seyahatinizde bu festivali görmek isterseniz, Özbekistan uçak bileti aldığınız tarihleri mayıs ayına denk getirmelisiniz.
Şark Teraneleri Müzik Festivali
Yine dünyaca ünlü bir festival olan Şark Teraneleri festivali Semerkant’ta ağustos ayının sonu ve eylül ayının başında düzenleniyor. Bir hafta süren etkinliğe dünyanın çeşitli yerlerinden müzisyenler katılıyor.
Özbekistan Gezilecek Yerler
Özbekistan gezilecek yerler listemizde çok önemli şehirler olan Taşkent, Buhara, Khavi ve Semerkant var.
Taşkent
Özbekistan hakkında bilgi verirken de sözünü ettiğimiz Taşkent, Orta Asya’daki ülkelerin arasında metroya sahip olan ilk ülke olma özelliğini taşıyor. Üstelik bu metronun istasyonları, dünyadaki tüm metro istasyonlarıyla karşılaştırıldığında, karakteristik özelliklere sahip özel istasyonlar olarak öne çıkıyorlar.
Taşkent’te gezerken Rus mimarisinin etkisini hissedebilir, şehrin temizliğinden ve yeşilinden etkilenebilirsiniz. Burada Sovyetlerden kalan büyük ve geniş caddelerin yanı sıra, büyük parklar var.
Khoja Akhar Vali Cuma Camii
Taşkent’i gezerken görmeniz gereken ilk eser, 819 yılından yapılan bu camii. Bu yapı şehirdeki 157 caminin arasında en eski cami olma özelliğini ve şehrin en büyük camileri arasında üçüncü büyük cami olma özelliğini taşıyor.
Emir Timur Müzesi
Emir Timur Meydanı’nda bulunan bu müze Özbekistan açısından büyük önem taşıyor. Meydanda ayrıca bir de heykeli bulunan Emir Timur’un; hem Türk tarihinde hem de Özbeklerin tarihinde önemi çok büyük. 1991’de kazanılan bağımsızlıktan sonra 1996 yılında açılan bu gösterişli müzede, Emir Timur’un doğumundan, elde ettiği başarılara kadar tüm hayatı üç bölüm halinde ziyaretçilere sunuluyor.
Kukeldaş Medresesi
Önemli bir ilim merkezi olan ülkenin başkentinde medreseler görmek şaşırtıcı değil. 1570’te inşa edilen bu medrese, şehrin merkezinde yer alıyor. Bir avlu ve bunun etrafında dizilen öğrenci yatakhaneleri barındıran medrese, yıllar içinde hasar görüp onarılmasının ardından; önce müzeye dönüştürülmüş ve sonra 1990’da yeniden hizmete açılmış.
Barak Han Medresesi
Yapımına 15.yy.’da başlanan ve kademeli olarak inşa edilen medrese, ayrı dönemlerde yapılan üç kısma sahip. Bu medresenin en ilgi çekici özelliği, dünyada bulunan iki önemli Kur’an–ı Kerim’den birini barındırması. Dünyada el yazması olan en eski Kur’an–ı Kerim olduğu söylenen bu eser, ceylan derisi üstüne yazılmış ve Hz. Osman’a aitmiş. 8.yy.’da yazılan bu Kur’an – ı Kerim’e Semerkant Kur’an’ı adı da veriliyor. Tüm bu nitelikleriyle Barak Han Medresesi’ni Özbekistan gezilecek yerler listenize mutlaka eklemelisiniz.
Abdül Kasım Medresesi
Mimarisiyle ilgi çeken ve hâlâ hizmet veren bu medrese, 19.yy. başlarında yapılmış. İnşa edildiği tarihten bu yana çok önemli sanatçılar ve zanaatkârlar yetiştirmiş. Abdül Kasım Han hem bu yapının inşasına destek olmuş hem de daha sonra eğitim gören öğrencilerin masraflarını karşılamış. Medresede günümüzde de ressamlar, minyatür sanatçıları, ahşap keme sanatçıları ve kuyumcular yetiştiriliyor.
Ali Şir Nevai Edebiyat Müzesi
Çok önemli usta bir şair olan Ali Şir Nevai’nin 500. yaş kutlamalarında açılan bu müzede, şairin değerli eserlerini görebilirsiniz. Ali Şir Nevai’nin hayatının anlatıldığı eserlerin de olduğu müzede el yazması kitapların yanı sıra, Özbek yazarlarına ve şairlerine ait eserler de mevcut.
Khiva
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunan bu şehirde Harzemşahlara ait olan ve 17.yy’dan kalan eserler bulunuyor. Zira burası Harzemşahlara başkentlik yapmış. Kent şu anda dünyadaki kültür merkezlerinin en eskileri arasında yer alıyor. Bir açık hava müzesi olan Khiva’yı gezerken geçmişe gitmeniz ve zaman algınızı yitirmeniz mümkün. Burada Orta Asya’daki eserlerin arasında en iyi korunan İslam eserleriyle birlikte; eski surlar, minareler, medreselerden oluşan 50’den fazla yapı var.
Khiva’nın en önemli özellikleri 2500 yaşında bir yerleşim olmasının yanı sıra; İpek Yolu’nun üstündeki önemli bir kavşak olması. İki çölün arasında yer alan bu noktada eskiden kervanlar duraksıyormuş. Ancak şehir İskender’in, Cengiz Han’ın ve Timur’un saldırılarından kurtulamamış. Khavi’nin Zerdüşt’ün doğduğu yer olduğu ve burada Zerdüştlüğün yıllarca yaşadığı söyleniyor.
Khavi’deki eserlerin arasında Özbekistan gezilecek yerler listemizde mutlaka yer vermemiz gereken eserler var ki; bunlar arasında cebir bilimini ve sıfır rakamını bulan Matematikçi El Harezmi heykeli, ona ait olan, ikinci derece denklemlerin çözümünü anlattığı, doğu ve batının ilk cebir kitabı, Muhammed Emin Khan Medresesi ve Müzik Aletleri Müzesi bulunuyor.
Buhara
UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde bulunan, Khavi gibi 2500 yaşında olan ve dünyanın en eski şehirleri arasında yer alan Buhara, hekim İbn – i Sina’nın doğduğu ve Ömer Hayyam’ın yaşadığı tarih dolu bir şehir. Burada Ömer Hayyam’dan bir dörtlüğe yer vermemek olmaz.
“Ben olmayınca bu güller, bu serviler yok
Kızıl dudaklar, mis kokulu şaraplar yok
Sabahlar, akşamlar, sevinçler tasalar yok
Ben düşündükçe var dünya, ben yok o da yok”
İpek Yolu üstünde bulunan Buhara; yıllar önce hem din, bilim ve kültür merkezi hem de siyasi ve ticari merkez olmuş. Zerdüştlük, Hristiyanlık ve Budistlik inançlarının yaşandığı önemli bir yer olmuş. Bu yüzden de çok önemli eserler barındırmış.
İsmail Samani Türbesi
Orta Asya’daki en eski Müslüman Türbesi olan bu türbe, M.S. 905 yılında yapılmış. Burası erken İslamiyet dönemine ait en önemli mimarî eserleri arasında bulunuyor.
Hz. Eyüp Çeşmesi
Hz. Eyüp’ün asasını vurduğu ve su çıkardığı yere yapılan bu çeşme; 12.yy.’da, 1380 yılında ve 16.yy’da yapılan üç ayrı bölümden oluşuyor. Suyun şifalı olduğuna inanılıyor.
Ark Kalesi
Buhara’da gezmeniz gereken en önemli yapı olan bu kale; tarihi açıdan, kültür açısından ve arkeolojik açıdan çok değerli bir yapı. Yıllar önce şehrin tüm yönetim birimlerini barındıran kalenin tarihi aslında M.Ö. 4.yy’a dayanıyor. Kalenin içinde her biri birbirinden değerli olan Mir – i Arap Medresesi, Kalyan Camii ve Aziz Khan Medresesi gibi yapılar bulunuyor. Bu yapıların tümünü gezmek için bir gün ayırmalısınız. Nitekim eserleri bu yazıya sığdırmak mümkün değil.
Semerkant
“…ve şimdi bakışlarını Semerkant üzerinde gezdir! O, yeryüzünün kraliçesi değil mi? Tüm kentlerin kaderini ellerinde tutmuyor mu?”
Edgar Allan Poe
M.Ö. 14.yy.’da Persler tarafından kurulan ve altın dönemini 14.yy. – 15.yy. arasında yaşayan, ayrıca UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan bu harika şehri en sona sakladık. Burada görmeniz gereken en önemli yerler Registan Meydanı başta olmak üzere, Emir Timur’un mezarı, medreseler, Uluğ Bey Rasathanesi ve Shakhi Zinda mezarlıkları.
Registan Meydanı ve Medreseler
Semerkant’taki bu önemli meydanda görkemli Tilla Kori Medresesi, kapısındaki 10 yıldız ile gökyüzünün ve astronominin simgelendiği Uluğ Bey Medresesi ve Sher – Dor Medresesi bulunuyor.
Gur Emir Medresesi
Bu medresenin özelliği içinde Emir Timur’un ve onun iki torunu ile iki oğlunun mezarının bulunması. Buraya dünyanın her yerinden turistler geliyor. Özbekistan’da Emir Timur’a çok değer veriliyor ve ona Aksak Timur denmesi hakaret olarak kabul ediliyor. Zamanınız kalırsa Semerkant’ın en gösterişli camisi olan ve Timur’un, karısı Bibi Hanım için yaptırdığı Bibi Hanım Cami’yi gezebilirsiniz.
Uluğ Bey Rasathanesi
1420 yılında önemli astronom ve bilim adamı olan Uluğ Bey’in yaptırdığı bu rasathane yani gözlemevi, 20.yy.’ın başında keşfedilerek müzeye dönüştürülmüş. Burada astronomik çalışmalarda kullanılan tarihi araçları görmeniz mümkün.
Shakhi Zinda Mezarlık Kompleksi
Ortaçağ’dan kalan bir sokakta 11 mezardan oluşan bu mezarlıkta Hz.Muhammed’in kuzeni Kusama Ibn Abbas’ın mezarı bulunduğu için, çok sayıda Müslüman bu mezarlığı ziyarete geliyor. Diğer mezarlarda Semerkant’ın önemli kişileri yatıyor.
Özbekistan Uçak Bileti ile Tarih Dolu Bir Geziye Çıkın
Tarih ve kültürle dolu bu ülkeyi bir Özbekistan uçak bileti alarak gezmeniz mümkün. Biletinizi Aerobilet avantajlarıyla hemen alabilirsiniz. Aktarmalı ve aktarmasız İstanbul – Taşkent uçuşlarını Aerobilet ana sayfasından ya da mobil uygulamasından sorgulayabilirsiniz.