Doğu kültürünün Akdeniz ateşinde harmanlandığı şehirler: Doğu Akdeniz şehirleri

0
1988
Doğu kültürünün Akdeniz ateşinde harmanlandığı şehirler: Doğu Akdeniz şehirleri
Doğu kültürünün Akdeniz ateşinde harmanlandığı şehirler: Doğu Akdeniz şehirleri

Doğu kültürünün zenginliği, doğu coğrafyalarına ayrı birer gizem katarken, seyahat tutkunlarına da bolca keşfedilecek destinasyon kazandırıyor. Dünya’nın doğusu, güneşin ilk aydınlattığı topraklar, medeniyetlerin de doğduğu, ilk adımlarını atmaya başladığı, keşfi, gelişimi ve ilerlemeyi başlattığı, ilerleyen yüzyıllarda ilim, edebiyat ve inancın yayıldığı topraklar olarak dikkati çekiyor. Doğuya gidildikçe, Doğu Akdeniz şehirleri tarih ve kültüre olan hayranlık, dillerin zenginliğine, ilim ve edebiyatın derinliğine duyulan şaşkınlık artıyor.

Türkiye’de doğu illerine gidildikçe ortaya çıkan eserler, geleneksel üretim ürünler, el sanatları, folklor ve daha pek çok ayrıntı merak uyandırıyor. Seyahat tutkunları, doğu illerini kapsayan turlar planlıyor ve mutlaka birden fazla il ve ilçeyi görmek, burada yöresel kültürü il sınırları tanımaksızın keşfe çıkmak için yollara düşüyor. Bir ucuz uçak bileti ile başlıyor her şey. Sonra keşfine doyulmayan bir serüvene dönüşüyor.

Doğu illerinin yalnızca Doğu Anadolu Bölgesi ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile sınırlı olduğu düşünülmesin. Bu kültürlere son derece yakın, ortak pek çok noktada buluşan ve elbette kendi coğrafyası içerisinde tarih boyunca topraklarını ziyaret eden uygarlıkların miras bıraktığı izlerle, kendi karma kültürlerini meydana getiren, eşsiz birer seyahat destinasyonuna dönüşen şehirler de var.

Akdeniz ateşiyle doğu kültürünü harmanlayan, Doğu Akdeniz şehirlerinden bahsediyoruz. Akdeniz Bölgesi’nin doğu kesimini oluşturan bu şehirler, Akdeniz ikliminin yanı sıra Akdeniz insanlarının da sıcaklığını, samimiyetini taşıyor. Bununla birlikte doğu kültüründen de fazlasıyla özellikler taşıdıklarını, özellikle mutfaklarında Akdeniz etkisinden çok doğu kültürünün mutfağına yakın lezzetler barındırdığını gözlemlemek mümkün.

Gelenek ve göreneklerde de Akdeniz’e oranla doğu kültürü baskın görünüyor. Asur ve Babillerin geçtiği, Persler, Emeviler ve Abbasilerin hüküm sürdüğü bu bölgede, bu medeniyetlerin Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinde de yaşamış olmasından dolayı, ortak pek çok detaylara siz de rastlayabilir, benzer mimarileri ve tarihi dokularında keşfedebileceğiniz ortak ifade tarzını yakalayabilirsiniz.

Birazdan sizlere Doğu Akdeniz şehirlerinden bahsedeceğiz; ancak dilerseniz girişte örneklendirmeleri bu bölgenin güzeller güzeli şehri Osmaniye üzerinden verelim. Osmaniye, tıpkı Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde de olduğu gibi tarih öncesi çağlara uzanan bir tarihe sahip.

İlk Tunç Çağı ve Cilalıtaş Devri gibi dönemlerden kalıntılar bulunduğu, bu kalıntıların Osmaniye’nin Domuztepe mevkisinde tespit edildiği biliniyor. Orta Çağ’a gelindiğindeyse Abbasiler ve Selçuklular, Osmaniye’nin tarih sahnesindeki yerlerini alıyorlar.

Bununla birlikte Osmaniye, tıpkı Güneydoğu Anadolu şehirlerinde olduğu gibi zengin maden rezervlerine sahip. Mezopotamya’nın yeraltı zenginliklerine benzer şekilde, Osmaniye de maden yataklarıyla demir, kükürt, manyezit gibi pek çok cevherlerin çıkarıldığı şehirlerden biri olarak öne çıkıyor.

Osmaniye mutfağında da doğu esintilerine son derece yoğun bir şekilde rastlamak mümkün. Enfes lezzetlerinin önemli bir kısmını hamur işleri ve dolmalar oluşturuyor. Dolayısıyla bu da doğu illerine işaret eden detaylar arasındaki yerini alıyor.

Siz de Doğu Akdeniz şehirlerinin birbirinden güzel illerini gezebilir ve doğu kültürünün Akdeniz şehirlerinde nasıl farklı bir kültür mozaiği oluşturduğunu gözlemleyebilirsiniz. İşte Doğu Akdeniz şehirleri…

1- Mersin

Türkiye’nin en büyük limanına ev sahipliği yapan Mersin, tarihte bu özelliği bakımından ticaretin kalbi görevini görmüştür. Öyle ki Antik Çağ’da bu bölgenin adına para basıldığı bile biliniyor.

1800’lü yılların ikinci yarısında meydana gelen Amerikan İç Savaşı döneminde, Çukurova’da yetiştirilen pamukların dünyanın farklı bölgelerine ticaretinin sağlanması yine Mersin Limanı sayesinde olmuştur. Günümüzde de Mersin Limanı aynı ticari önemini korumaya devam ediyor. Türkiye’nin dünyaya açılan kapısı olarak görülüyor.

Mersin, aynı zamanda Akdeniz ve doğu kültürü sentezini tarihi katedrallerinde de gösteriyor. Şehirde bir Arap-Ortodoks katedrali ile bir Latin-İtalyan katedrali bulunuyor. Medeniyetlerin hoşgörüyle buluştuğu bir nokta olarak değerlendirilebilecek olan Mersin’de, aynı zamanda Hz. İsa’nın havarilerinden biri olan St. Paul’ün evi de bulunuyor.

Şehrin Tarsus ilçesinde olan evin Vatikan tarafından Hac merkezi olarak belirlendiği de biliniyor. Bununla birlikte Hristiyanlığın kutsal kitabı İncil’de Meryem’in mezarının da Mersin’de olduğu, ancak bulunamayacağı belirtiliyor.

Mersin
Mersin

Mersin’in tarihi dokusu içerisinde, gezilip görülecek yerleri arasında kaleler, antik kentler ve daha pek çok eser bulunuyor. Ancak öne çıkan birkaç yerden bahsetmekte fayda var. Bunlardan ilki, dünyaca ünlü Cennet ve Cehennem obrukları. Bu obruklar, bölgede bulunan yeraltı deresinin kayaları aşındırması sonucu, kimyasal erozyon aracılığıyla mağara tavanlarının çökmesi sonucu oluşmuş.

Derinliği 70 metreye varan bu obrukların ağızları ise 250 ve 100 metre çapında. Cennet Obruğu’nda tabana doğru merdivenler iniyor. 300 merdiven sonra obruğun merdivenli yolunun bitmesine yakın bir yerde, Meryem Ana adına yapılmış olan bir kilise bulunuyor. Her iki obruğun altından da geçen derenin, obruklara doğru inildiğinde sesi duyuluyor.

Elbette Mersin’e kadar gelip, mutfaktan bahsetmemek ya da tantuni yemeden dönmek olmaz. Meşhur Mersin tantunisi, elbette anavatanında bir başka lezzetle, tadına doyulmaz bir gurme tecrübe kazanmanızı sağlayacak. Ayrıca sıkma, batırık gibi yemeklerle birlikte, Mersin’in meşhur tatlılarından kerebiç ve mamül gibi lezzetleri mutlaka denemelisiniz. Sizce de Doğu Akdeniz seyahati bir an önce başlasın mı?

2- Adana

Adana, Türkiye’nin en büyük metropollerinden biri olarak karşımıza çıkıyor. Öncelikle yaz sıcaklarıyla ve kebabıyla son derece meşhur olan Adana, dört mevsim ayrı güzellikler sunuyor. Tarihi 3 bin yıl öncesine, Paleolitik Çağ’a uzanan Adana’dan, Sümer uygarlığının efsanevi destanı Gılgamış Destanı’nda da bahsediliyor Çukurova’da hüküm sürmüş olan Kizzuvatna Krallığı’nın bu bölgeyi yöneten ilk krallık olduğu biliniyor.

Adana, Seyhan ve Ceyhan nehirlerinin verimli toprakları üzerine kurulu bulunuyor. Türkiye ekonomisinin ve Anadolu’nun can damarlarından biri olan Çukurova, Adana’da bulunuyor. Bölgenin üretim ve istihdamda hayatını değiştiren Çukurova, bugün hala bölge açısından önemini koruyor.

Adana Türk Edebiyatı’nın ünlü roman yazarı Orhan Kemal’in de tarım işçilerinin yaşantısını anlattığı romanlarına konu olmuş, hayatlarını, mücadelelerini, Adana’nın 1900’lü yılların başlarındaki günlük yaşantısından detaylara yer verilmiştir. Yazarın kendisinin de Adana’da çırçır fabrikasında işçilik ve katiplik yapmış olduğu biliniyor.

Adana
Adana

Tarihin, hala kullanılmaya devam eden en eski köprüsü olarak Bilinen Taş Köprü de Seyhan Nehri üzerinde, Adana’da bulunuyor. Seyhan ve Yüreğir ilçelerini birbirine bağlayan köprü, 14 gözden oluşuyor. Adana’nın bir başka köprüsü olan Alman Köprüsü ise, Karaisalı ilçesinde yer alıyor.

1900’lü yılların başında Almanlar tarafından Berlin ve Bağdat’ı demiryolu üzerinden birbirine bağlamak için yapılan Alman Köprüsü, dünyaca ünlü James Bond sinema filmi serisinin Skyfall filminde de görebilirsiniz.

İlçelerinden merkezine tarih kokan Adana, kaleleri, konakları, hamamları, tarihi evleri ve camileriyle kültürler beşiği olduğunu kanıtlıyor. Yalnızca merkezinde değil, ilçelerinde de mutlaka görülmesi gereken eşsiz eserlere ev sahipliği yapıyor. Akören Kilisesi, Yılankale, Toprakkale, Kurtkulağı Kervansarayı bunlardan yalnızca birkaçı. Bu nedenle, Adana’ya seyahatiniz sırasında genişçe yer ayırmanızda fayda var.

Ekonomi, ticaret, madencilik, tarım, gibi pek çok alanda Türkiye’nin gelişim potansiyelini hızla artıran ve yeni iş sahalarına da açık olan Adana, doğu illeri gibi bu açıdan da son derece benzerlikler gösteriyor. Özellikle Mezopotamya şehirleri gibi günümüzde de gelişmeye devam eden şehir, hem topraklarında hem de yeraltı zenginliklerinde bu şehirleri hatırlatıyor.

Peki Adana’nın o birbirinden meşhur lezzetleri? Adana kebap kuşkusuz ki ilk sırayı kimseye kaptırmıyor. Meşhur Adana kebap için siz de tok gezmemeye çalışın. Şöyle enfes bir kebap ziyafeti çekmeden Adana turunuzu tamamlamayın. Ve elbette yanında nefis şalgam suyuyla tüketmenizi hatırlatmaya gerek yoktur herhalde.

Bunların yanı sıra, sonraki günlerde mumbar dolması ve kırkkat da denemelisiniz. Özellikle sakatat seven herkesin Adana’dan son derece mutlu döneceğine şaşmamak gerek. Bu noktada Adana’nın da Akdeniz mutfağından çok doğu coğrafyası mutfaklarına çok daha yakın olduğunu da fark edebilirsiniz.

Adana ucuz uçak bileti sorgulamaları yapıldı mı? Kim bilir; belki de seyahatinize Adana’dan başlamak istersiniz. O halde acele edin ve uçak biletleri için sorgulamalarınıza bir an önce başlayın.

3- Kahramanmaraş

Kurtuluş Savaşı’nın kahramanı Kahramanmaraş, İstiklal Madalyası sahibi, tarihi şanlı şehirlerden biri. Tarihi Antik Çağ’a dayanıyor olsa da Hititlerle birlikte asıl kültürünün oluştuğu dönemler başlamış oluyor. Öncelikle adı Hititler döneminde Markasi olarak bilinmeye başlıyor.

Hititlerin başkenti olarak bilinen Kahramanmaraş, Büyük İskender’in, Moğolların, Bizans ve Selçukluların himayesinde yüzyıllar deviriyor. Osmanlı Dönemi’ne gelindiğinde Kanuni Sultan Süleyman tarafından tamamen Osmanlı himayesine giren Kahramanmaraş, tarihi dokusunda Osmanlı’nın hala izlerini yoğun bir şekilde  taşımaya devam ediyor.

Türk boylarından Dulkadiroğullarının da uzun yıllar yaşadığı Kahramanmaraş2ta Taş Medrese, bu döneme işaret ediyor. Medrese, mescit ve türbeden meydana gelen bu yapılar bütünü, tarihi dokusu korunmayı başarmış eserlerden biri olarak dikkati çekiyor. Ayrıca, Maraş Kalesi, II. Abdülhamid Han Camii gibi eserler de sıklıkla ziyaretçi akınına uğruyor.

Kahramanmaraş
Kahramanmaraş

Kahramanmaraş’ta el sanatları da son derece gelişmiş durumda. Özellikle Maraş işi olarak bilinen sandıkları, ahşap oymacılığının nadide eserleri olarak göz dolduruyor.

Kahramanmaraş’ın enfes mutfağından bahsedecek olursak, öncelikle meşhur Kahramanmaraş tarhanasından söz etmek gerek. Kuru ve hafif yaş olarak da tüketilebilen Kahramanmaraş tarhanasının çorbası dışında meze gibi yaş veya cips olarak tüketilmesi son derece ilgi çekici detaylardan biri.

Ayrıca tabii ki Maraş dövme dondurması da Kahramanmaraş seyahatinizi benzersiz kılacak bir başka lezzet olacak. Ünü ülke sınırlarını aşan Kahramanmaraş dövme dondurmasından satın alıp, seyahatinizden eve de götürebilirsiniz. Uzun süre erimeden muhafaza edilebilen Maraş dondurmasını kolaylıkla seyahatiniz sonrasında kiloluk olarak satın alıp götürebilirsiniz.

Kahramanmaraş’tan pek çok alışveriş yapabilir, gezip gördüklerinizin ardından kalbinizi burada bırakabilirsiniz. Kahramanmaraş için ucuz uçak bileti sorgulamalarını yapmaya hazırlanın. Unutulmaz bir tatile hazır mısınız?

4- Hatay

Türkiye’nin Suriye sınırında bulunan Hatay, aynı zamanda ülkenin en eski yerleşim birimlerinden biri olarak da dikkati çekiyor. 100 bin ila 40 bin yıl öncesine uzanan bir tarihten bahsediyoruz. Bilinen ilk yerleşimlerde Akatlar ve Hititler egemenliklerinden söz edilebiliyor. İlerleyen yüzyıllar ise Mısır, Urartular, Asurlar ve Perslere işaret ediyor. 1938 yılında Hatay Devleti olarak bağımsızlık kazanan şehir, 1 yıl sonra Türkiye Cumhuriyeti’ne katıldı.

Hatay
Hatay

Yeşil ve verimli topraklara sahip olan Hatay, bu bakımdan Mezopotamya şehirleri gibi toprakları mineral değerler bakımından zengin bir şehir. Eğer bir doğa tutkunuysanız Amanos Dağları ve Amik Ovası’nı da turunuza dahil etmenizde fayda var. Kızılçam, karaçam, ardıç, kavak, çınar, kayın, meşe ve daha pek çok ağaç türleriyle kaplı ormanlarını görebilir, doğasını keşfedebilirsiniz.

Hatay’ın tarihi yerlerini gezecekseniz, öncelikle şunun altını çizmek gerekir ki şehir sınırları içerisinde pek çok kale bulunuyor. Payas Kalesi, Bakras Kalesi, Darbısak Kalesi, Mancılık Kalesi, Arsuz Kalesi, Şalan Kalesi, Sarıseki Kalesi, Koz Kalesi gibi pek çok kale Antakya Prensliği ve Haçlılar döneminde yapılmıştır.

Bununla birlikte Osmanlı sadrazamlarından Sokullu Mehmet Paşa’nın Mimar Sinan’a yaptırdığı Sokullu Külliyesi, Osmanlı Dönemi’nin eşsiz eserlerinden biri olarak dikkati çekiyor. Pazar yeri, hamam, kervansaray, cami ve medreseden oluşan yapı, Payas’ta bulunuyor.

Hatay’ı gurme seyahatler merkezi haline getiren enfes mutfağına gelecek olursak, Hatay seyahatinizin tadının damağınızda kalacağını baştan belirtelim. Çünkü Hatay mutfağının lezzetleri, tadına doyulmaz yemekler ve tatlılardan oluşuyor. İskenderun döneri, oruk adı verilen yöreye özgü içli köfte, Fellah köftesi, tabii ki humus, muhammara, kağıt kebabı, sürk peyniri ve dillere destan künefesiyle Hatay’dan ayrılmak istemeyeceğiniz çok açık.

Doğu Akdeniz şehirlerinde unutulmaz bir tur tecrübesi yaşamak için sizce de bir an önce ucuz uçak bileti seçeneklerini gözden geçirmek gerekmez mi? O halde bir an önce seyahatinizi planlamak için Aerobilet’e gelin. Aerobilet’le birbirinden ucuz uçak bileti seçeneklerini değerlendirebilir, aynı zamanda ucuz otobüs bileti fiyatlarını sorgulatarak, turunuzun otobüs bağlantılarını da kolaylıkla planlayabilirsiniz. Akdeniz Bölgesi’nin doğusu, keşfedilmeyi bekliyor!